Năm mươi năm, một khoảng thời gian không dài lắm nhưng có một ngôi trường đã dâng cho đời bao hoa thơm, trái ngọt bao kỷ niệm đẹp thời thơ ấu của nhiều thế hệ học sinh Ba Tri. Chúng ta cùng nhìn lại những chặng đường đã qua để thấy được những khó khăn vất vả của những người Thầy đầy nhiệt huyết, thắp sáng ngọn lửa tri thức cho các thế hệ học sinh vững bước trên những ngả rẽ của cuộc đời.

Sẽ thật cần thiết và ý nghĩa hơn nữa khi giữa bộn bề những công việc, những lo toan, những vui buồn trong cuộc sống, chúng ta dừng lại và cùng nhìn vào dòng  thời gian ấy để thấy được sự vươn lên của một ngôi trường vừa tròn năm mươi tuổi:

Trường Trung học Ba Tri là một trong những trường Trung học được thành lập sớm ở tỉnh Bến Tre. Trường có quyết định thành lập vào tháng 10 năm 1964, lúc bấy giờ trường chỉ có 2 lớp đệ thất (lớp 6) với khoảng 100 học sinh. Chưa có cơ sở vật chất riêng nên trường được bố trí tạm tại 2 phòng học của trường tiểu học Ba Tri

Đến năm học 1965 – 1966, số học sinh và số lớp gia tăng. Trường được xây tạm 4 phòng học vách cây, mái lợp tôn cạnh Đình An Bình Đông thường được gọi là trường Đình. Theo thời gian, số lớp học, cấp học tăng dần lên, cụ thể:

- Năm học  1965 - 1966: 02 lớp đệ thất và 02 lớp đệ lục (lớp 7).

- Năm học  1966 - 1967: tăng thêm 02 lớp đệ ngũ (lớp 8).

- Năm học  1967 - 1968 trường có đủ câp học đệ nhất  từ đệ thất đến đệ tứ 

- Năm học 1968 - 1969 trường bắt đầu có cấp học đệ nhị với 02 lớp đệ tam (lớp 10)

Năm học 1969 – 1970, cơ sở mới của trường Trung học Ba Tri được xây dựng tại sân bóng cũ gần cầu sắt, đường ra biển Ba Tri. Trường gồm một tầng trệt và một tầng lầu với 6 phòng học. Lúc này, trường có 15 lớp đệ nhất cấp và 04 lớp đệ nhị cấp (đến lớp 11)

​

Đến năm 1971, trường được đầu tư xây thêm 6 phòng học nữa, nhằm đáp ứng nhu cầu học tập của thế hệ trẻ Ba Tri lúc bấy giờ.

Năm 1973, cơ sở vật chất được củng cố và xây dựng thêm 4 phòng học nữa. Quy mô của trường lúc này trên 40 lớp với hơn 1500 học sinh gồm cả hai cấp học đệ nhất và đệ nhị (từ lớp 6 đến lớp 12).

Năm 1977, học sinh cấp 2 của trường được tách ra chuyển về cơ sở khác, lúc này trường  được đổi tên  là trường cấp 3 Vĩnh Phú. Sau đó, trường  mang tên là trường cấp 3 Ba Tri, rồi trường PTTH Ba tri, trường THPT Ba Tri.

Đầu năm học 2001 – 2002, trường dời về hoạt động tại cơ sở mới tọa lạc tại khu phố 4, thị trấn Ba Tri. Tổng diện tích của trường được xây dựng là 17657,6 m², tổng số vốn xây dựng trên 11 tỷ đồng được khởi công xây dựng từ năm 1998. Lúc bấy giờ, trường có qui mô 50 lớp với 2089 học sinh 

Ngày 21 tháng 7 năm 2008, UBND tỉnh Bến Tre ban hành Quyết định số 1371/QĐ-UBND đổi tên trường THPT Ba Tri thành trường THPT Phan Thanh Giản. Đây là nguyện vọng của toàn thể CB-GV-CNV đang công tác tại ngôi trường được vinh dự mang tên vị Tiến sĩ đầu tiên đất Nam kỳ, người con của quê hương Ba Tri. Cũng từ đây chất lượng giáo dục của nhà trường ngày càng chuyển biến tích cực, tỉ lệ tốt nghiệp có năm đạt 100% và tỉ lệ đỗ đại học – cao đẳng đạt 71,69% ( năm 2013)

Trải qua một nửa thế kỷ hình thành và phát triển, từ thưở ban đầu chỉ vỏn vẹn có 4 giáo viên với khoảng 100 học sinh đến nay nhà trường đã có hơn 300 CB - GV - NV từng tham gia công tác tại trường, góp phần đào tạo trên 25 nghìn học sinh đang công tác, sinh sống trên khắp mọi miền của tổ quốc. Năm mươi năm xây dựng và phát triển, có lúc thăng trầm, song thành tựu mà nhà trường đạt được là vô cùng to lớn, đó là các thế hệ học sinh được giáo dục ở một nhà trường mà các thầy giáo, cô giáo có trình độ vững chắc về chuyên môn nghiệp vụ, hết lòng, hết sức tận tụy yêu thương học sinh. Ảnh hưởng to lớn từ tấm gương mẫu mực của người thầy, đã tạo nên nhân cách và bản lĩnh của học sinh Ba Tri khi bước vào lĩnh vực của xã hội, đều có ý chí vượt khó vươn lên để nhanh chóng trưởng thành

Năm mươi năm xây dựng và trưởng thành là một bề dày truyền thống, bề dày lịch sử mà không phải ngôi trường nào cũng có được. Niềm tự hào ấy lại được các thế hệ nhà giáo - học sinh luôn có ý thức gầy dựng, bồi dắp, giữ gìn, ngày càng tô đậm thêm trang sử truyền thống của nhà trường. Chính vì thế, nhà trường đang từng bước phát triển bền vững và ngày càng trưởng thành, và đã trở thành một ngôi trường trọng điểm có chất lượng giáo dục tốt, một đa chỉ tin cậy của cha mẹ học sinh và học sinh huyện Ba Tri.

  * Danh sách Hiệu trưởng trường THPT Ba Tri- THPT Phan Thanh Giản qua các thời kì: